مقاله

تعویض مفصل زانو و نکات مهم برای بهبودی کامل و عدم ایجاد عوارض

نویسنده : مدیریت 1402/10/02

جلوگیری از ایجاد عارضه به دنبال جراحی تعویض مفصل زانو و لگن

نویسنده : دکتر شایان توابی ارتوپد و جراح زانو و لگن

در حال حاضر مهمترین جراحی ارتوپدی که در سراسر جهان و ایران در حال انجام است جراحی تعویض مفاصل زانو و لگن به دنبال تخریب یا آرتروز شدید مفاصل که در زمینه افزایش میانگین سنی افراد جامعه رو به افزایش است لذا آکاهی کامل نسبت به این جراحی و مزایا و معایب و احتمالا عوارض ناشی از این جراحی کمک شایانی به تصمیم گیری بهتر بیماران و استفاده بهتر از مزایای این عمل و جلوگیری از عوارض احتمالی آن میکند 

با توجه به پیشرفتهای روزافزون در نوع جراحی و طراحی پروتزهای جدید برای تعویض مفصل زانو سبب شده که عوارض این جراحی به طور چشم گیری کاهش پیدا کند در عوض مزایای انجام این جراحی در بیماران به طور واضحی افزایش داشته و افزایش آمار انجام تعویض مفصل زانو و لگن گواه این مطلب است لذاهر چقدر آگاهی بیماران عزیز از نحوه انجام عمل جراحی و موارد لازم برای جراحی و مراقبتهای بعد از عمل تعویض مفصل و نیز عوارض احتمالی بیشتر باشد میتواند باعث بهرهمندی بیشتر بیماران از امجام این عمل معجزه آسا شود

بدون شک تجربه جراح در انجام عمل جراحی نقش اصلی در کیفیت جراحی دارد و از مهمترین فاکتورهای انجام صحیح عمل جرتحی انجام عمل تعویض مفصل توسط جراح ارتوپدی هست که تنها در همین حیطه فعالیت داشته و در هفته چندین عمل جراحی تعویض مفصل انجام بدهد و تجربه کافی داشته باشد لذا این عمل به طور تخصصی توسط جراح تعویض مفصل زانو و لگن انجام شود تا نتیجه عمل افزایش داشته باشد علاوه بر تجربه بالای جراح فاکتورهای مهم دیگری در نتیجه جراحی تاثیر گذار هست که بیشتر مربوط به خود بیمار و مراقبتهای بعد از جراحی تعویض مفصل زانو میشود که شاید مهمتر از خود جراحی و جراح باشد

لذا به تمامی بیماران کاندید جراحی یا جراحی شده توصیه میشه تمامی این نکات را به صورت کامل و دقیق مطالعه کنن و به طور کامل انجام بدن

برای شروع ابتدا باید بیماران از نظر سلامتی جسمی کامل بررسی بشن تا تمام موارد لازم برای قبل و حین و بعد از جراحی رعایت بشه ازجمله بررسی احتمال وجود عفونت دندانی یا ادارای یا هر گونه عفونت آشکار و نهان در بیمار باید قبل از عمل بررسی و درمان انجام بشه تا احتمال ایجاد عفونت پروتز به وسیله عفونت خودت بیمار از بین بره

در مرحله بعد تمامی بیماریهای زمینه ای بیمار باید مورد بررسی قرار بگیره هر بیماری که نیاز به مشاوره با تخصص خاص داره باید ارجاع بشه و موارد درخواست شده توسط متخصص مشاوره دهنده به طور کامل انجام بشه از جمله مشاوره معمول به مشاوره قلب و بیهوشی و غدد و مشاوره پزشکی قانونی و مشاوره اعصاب و عفونی میشه اشاره نمود

پس از انجام مشاوره ها درخواست آزمایشهای ضروری باید انجام بشه که مواردی که نیاز به اصلاح قبل از عمل دارند اصلاح بشن 

معاینه کامل بیمار از نظر مشکلات کمری و جسمی و حرکتی و حسی اندامها باید به طور کامل انجام بشه و در صورت نیار مشکلات کمر و عضلات یا عصب بیمار قبل از جراحی بر طرف بشن

پس از طی همه این موارد عکس رادیوگرافی مخصوص جراحی که به صورت ایستاده و طول کامل اندام تحتانی انجام میشه از بیمار تهیه میشه و برنامه ریزی برای جراحی شروع میشه

معمولا بیماران یک روز قبل از جراحی بستری شده و اقدامات لازم برای جراحی انجام میشود از جمله آنتی بیوتیک پروفیلاکسی و آزمایشهای لازم رزرو خون و مشاوره بیهوشی و سایر موارد انجام نشده

بیماران معمولا نیازمند ۸-۱۲ ساعت ناشتایی برای انجام عمل جراحی هستند که برای همه بیماران اجرا میشود

بهترین نوع روش بیهوشی برای بیماران تعویض مفصل بی حسی از ناحیه کمر یا به اصطلاح بی حسی اسپاینال است

ولی در موارد لزوم بیهوشی کامل برای بیماران انجام میشود

طول عمل جراحی بیمار تعویض مفصل زانو بستگی به میزان تخریب مفصل نوع پروتز و از همه مهمتر تجربه و سرعت عمل جراح دارد که حدودا از ۴۵ دقیقه الی دو ساعت متغییر است برای هر زانو که در موارد دو طرفه طول عمل دو برابر خواهد شد 

پس از عمل تعویض کامل زانو، ممکن است انتظار داشته باشید که سبک زندگی‌تان مانند قبل از عمل جراحی البته بدون درد باشد. از بسیاری جهات حق با شماست، اما بازگشت به فعالیت‌های روزمره زمان می‌برد. مشارکت فعال در روند بهبودی می‌تواند کمک کند زودتر به سلامتی کامل برسید و نتیجه موفقیت آمیزتری را تضمین نمایید.

حتی اگر بتوانید بیشتر فعالیت‌ها را از سر بگیرید، شاید بهتر باشد از انجام کارهایی که فشار بیش از حدی بر زانوی «جدید» تان وارد می‌کند، اجتناب کنید، مانند انجام فعالیت‌های پرتحرک مانند پریدن، آهسته دویدن، یا اسکی. پیشنهادات ارائه شده به شما کمک می‌کند از زانوی جدید خود لذت ببرید و در عین حال با خیال راحت به فعالیت‌های روزانه‌تان ادامه دهید.

 

فهرست مطالب

ترخیص از بیمارستان

مدت بستری شما در بیمارستان معمولاً بین 1 تا 4 روز بسته به سرعت بهبودی‌تان خواهد بود. اگر تعویض مفصل زانو به صورت سرپایی انجام شود، همان روز جراحی به خانه می‌روید.

قبل از اینکه از بیمارستان مرخص شوید، باید چندین کار را انجام دهید، از جمله:

  • خودتان به تخت بروید و از تخت خارج شوید.
  • درد قابل کنترلی داشته باشید.
  • توانایی خوردن، نوشیدن و استفاده از سرویس بهداشتی را داشته باشید.
  • بتوانید با یک وسیله کمکی (عصا یا واکر) روی سطحی هموار راه بروید و از دو یا سه پله بالا و پایین شوید.
  • بتوانید تمرینات خانگی تجویز شده را انجام دهید.
  • از هر گونه اقدامات احتیاطی زانو که ممکن است برای جلوگیری از آسیب و اطمینان از بهبودی مناسب توصیه شود، آگاه شوید.

اگر قادر به انجام این موارد نیستید، شاید بازگشت مستقیم به خانه برایتان خطرناک باشد. در این صورت ممکن است به طور موقت به یک مرکز توانبخشی یا پرستاری متخصص منتقل شوید.

هنگامی که مرخص می‌شوید، تیم مراقبت‌های بهداشتی اطلاعاتی را در اختیارتان برای مراقبت از خود قرار می‌دهند. اگرچه میزان عوارض پس از تعویض کامل زانو کم است، اما زمانی که عوارض ظاهر می‌شود، می‌توانند بهبودی کامل را طولانی یا محدود کنند. کارکنان بیمارستان در مورد عوارض احتمالی صحبت خواهند کرد و علائم هشدار دهنده عفونت یا لخته خون را با شما بررسی خواهند کرد.

علایم نشان دهنده عفونت

  • تب مداوم (بالاتر از 100 درجه)
  • لرزش شدید
  • افزایش قرمزی، حساسیت یا ورم زخم
  • بیرون زدن آب و خون از زخم
  • افزایش درد هم با فعالیت و هم با استراحت

علائم هشدار دهنده لخته شدن خون

  • درد در پا یا ساق پا که به جای برش مربوط نیست
  • حساسیت یا قرمزی در بالا یا زیر زانو
  • ورم شدید ران، ساق پا، مچ پا یا پا که با بالا بردن ساق پا برطرف نمی‌شود.

در موارد بسیار نادر، لخته خون ممکن است به سمت ریه‌ها برود و جانتان را تهدید کند. علائمی که نشان می‌دهد لخته خون به ریه‌ها رفته عبارتند از:

  • تنگی نفس
  • شروع ناگهانی درد قفسه سینه
  • درد موضعی قفسه سینه همراه با سرفه

در صورت بروز هر یک از علائم بالا باید فوراً به جراح زانوی خود اطلاع دهید.

ریکاوری در خانه

از چند روز تا چند هفته پس از ترخیص به کمک در خانه نیاز خواهید داشت. قبل از عمل جراحی، با یکی از دوستان، اعضای خانواده یا مراقب خود هماهنگ کنید که در خانه بماند و کمکتان باشد.

آماده سازی خانه

نکات زیر می‌تواند به بازگشت راحت‌تر شما به خانه کمک کند و می‌توان قبل از عمل جراحی آنها را درنظر گرفت:

  • مبلمان را طوری بچینید که بتوانید با عصا یا واکر حرکت کنید. برای اینکه کمتر مجبور به استفاده از پله‌ها شوید، می‌توانید به طور موقت اتاق‌ها را تغییر دهید (برای مثال اتاق نشیمن را اتاق خواب خود کنید).
  • وسایلی را که اغلب استفاده می‌کنید (تلفن، لپ تاپ، یا تبلت و شارژر، کنترل تلوزیون، عینک، پارچ و لیوان، کتاب و داروها، به عنوان مثال) را در دسترس قرار دهید تا مجبور نباشید دستتان را به سمت بالا یا پایین بکشید.

با قرار دادن اقلامی که مکرراً از آنها استفاده می‌کنید در کنارتان، یک “مرکز ریکاوری” را در دسترس خود قرار دهید.

  • هر گونه فرش یا قالیچه‌ای که می‌تواند باعث لیز خوردن شما شود را بردارید. سیم‌های برق را برای ایمنی بیشتر در اطراف محیط اتاق ببندید.
  • یک صندلی خوب تهیه کنید – صندلی محکم و دارای ارتفاعی بالاتر از حد متوسط. این نوع صندلی ایمن‌تر و راحت‌تر از صندلی‌های کم ارتفاع و نرم است.
  • یک صندلی دوش، میله دستگیره در حمام، و صندلی توالت در سرویس‌های بهداشتی نصب کنید.
  • برای جلوگیری از خم شدن بیش از حد، از وسایل کمکی مانند پاشنه کش بلند، ابرحمام دسته بلند و ابزار یا دستگیره‌های کمکی استفاده کنید.

مراقبت از زخم

در طول دوران نقاهت در خانه، برای مراقبت از زخم و جلوگیری از عفونت، این دستورالعمل‌ها را دنبال کنید:

  • محل زخم را تمیز و خشک نگه دارید. پانسمان در بیمارستان اعمال می‌شود و باید هر چند وقت یکبار که پزشک تجویز کرده عوض شود. قبل از خروج از بیمارستان، در مورد نحوه تعویض پانسمان سؤال کنید.
  • دستورالعمل‌های پزشک خود را در مورد مدت زمان مناسب دوش گرفتن یا حمام رعایت کنید.
  • اگر زخم قرمز به نظر می‌رسد یا از آن آب خون بیرون می زند، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. این می‌تواند نشانه عفونت باشد.

ورم

در چند هفته اول پس از جراحی انتظار ورم متوسط تا شدید را داشته باشید. همچنین ممکن است به مدت 3 تا 6 ماه پس از جراحی ورم خفیف تا متوسط را تجربه کنید. برای کاهش ورم، پای خود را کمی بالا بیاورید و از یخ استفاده کنید. پوشیدن جوراب‌های کشی نیز ممکن است به کاهش ورم کمک کند. اگر ورم جدید یا شدید را تجربه کردید به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است علامت هشدار لخته خون باشد.

حتماً با پزشک خود در مورد تمام داروهایتان صحبت کنید – حتی داروهای بدون نسخه، مکمل‌ها و ویتامین‌ها. جراح زانو به شما خواهد گفت که در حین استفاده از داروهای مسکن تجویزی، مصرف کدام داروهای بدون نسخه بی خطر است.

جلوگیری از ایجاد هرگونه عفونت باکتریایی در مفصل مصنوعیبسیار مهم است. برخی از بیماران با شرایط خاص ممکن است نیاز به مصرف آنتی بیوتیک قبل از انجام کارهای دندانپزشکی برای جلوگیری از عفونت داشته باشند. از پزشک خود بپرسید آیا باید قبل از انجام کارهای دندانپزشکی آنتی بیوتیک مصرف کنید یا خیر. همچنین می‌توانید کارت هشدار پزشکی همراه داشته باشید تا در صورت بروز شرایط اضطراری، پرسنل درمان متوجه شوند که شما یک مفصل مصنوعی دارید.

دارو

تمام داروها را طبق دستور ارتوپد مصرف کنید. داروهای خانگی ممکن است شامل قرص‌های ضد درد، رقیق کننده‌های خون خوراکی یا تزریقی، روان کننده‌های مدفوع و داروهای ضد تهوع باشد. . حتماً با پزشک خود در مورد تمام داروهای خود صحبت کنید – حتی داروهای بدون نسخه، مکمل ها و ویتامین ها. ارتوپد به شما خواهد گفت که در حین استفاده از داروهای مسکن تجویزی، مصرف کدام داروهای بدون نسخه بی خطر است.

جلوگیری از ایجاد هرگونه عفونت باکتریایی در مفصل مصنوعی بسیار مهم است. برخی از بیماران با شرایط خاص ممکن است نیاز به مصرف آنتی بیوتیک قبل از انجام کارهای دندانپزشکی برای کمک به جلوگیری از عفونت داشته باشند. از ارتوپد خود بپرسید آیا باید قبل از انجام کارهای دندانپزشکی آنتی بیوتیک مصرف کنید یا خیر.

رژیم غذایی

  • وقتی بعد از جراحی به خانه می‌روید، باید رژیم غذایی معمولیداشته باشید.
  • ممکن است پزشک مصرف مکمل‌های آهن و ویتامین را به شما توصیه کند. همچنین ممکن است به شما توصیه شود در صورت مصرف داروی رقیق کننده خون وارفارین (کومادین) از مکمل‌های حاوی ویتامین K و غذاهای غنی از ویتامین K خودداری کنید. غذاهای غنی از ویتامین K عبارتند از کلم بروکلی، گل کلم، کلم بروکسل، جگر، لوبیا سبز، نخود، عدس، سویا، روغن سویا، اسفناج، کلم پیچ، کاهو، شلغم، کلم و پیاز.
  • به نوشیدن مایعات زیاد ادامه دهید و از نوشیدن الکل خودداری کنید.
  • همچنان مراقب وزن خود باشید تا از وارد کردن فشار بیشتر به مفصل جلوگیری نمایید.

سایر ملاحضات

می‌توانید کارت هشدار پزشکی خود را بهمراه داشته باشید تا در صورت بروز اتفاقی، پرسنل درمان بدانند که شما مفصل مصنوعی دارید.

از سرگیری فعالیت‌های معمولی

پس از رسیدن به خانه، باید فعال بمانید. نکته کلیدی این است که خیلی زود همه کارها را از سرنگیرید. در حالی که می‌توانید انتظار روزهای خوب و چند روز بد را داشته باشید، باید با گذشت زمان متوجه بهبود تدریجی شوید. به طور کلی، دستورالعمل‌های زیر قابل اجراست:

رانندگی

در بیشتر موارد، زمانی که دیگر از داروهای ضد درد استفاده نمی‌کنید، و زمانی که قدرت و واکنش‌های شما به حالت عادی بازگشته‌اند، می‌توانید رانندگی را از سر بگیرید. پزشک به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید رانندگی چه زمانی برایتان بی خطر است.

فعالیت جنسی

لطفاً با پزشک خود در مورد اینکه چقدر طول می‌کشد تا بتوانید با خیال راحت فعالیت جنسی را دوباره شروع کنید، مشورت نمایید. بسته به شرایطتان، ممکن است بتوانید در عرض چند هفته پس از جراحی فعالیت جنسی داشته باشید.

وضعیت خوابیدن

شما می‌توانید با خیال راحت روی کمر، در هر دو طرف یا روی شکم بخوابید.

بازگشت به محل کار

بسته به نوع فعالیت‌هایی که در محل کار انجام می‌دهید و سرعت بهبودی‌تان، ممکن است از چند روز تا چند هفته طول بکشد تا بتوانید به سر کار بازگردید. پزشک به شما توصیه می‌کند چه زمانی از سرگیری فعالیت‌های عادی کاری بی خطر است.

ورزش و تمرینات بدنی

تمرینات تجویز شده توسط فیزیوتراپیست خود را حداقل تا 2 ماه پس از جراحی ادامه دهید. در برخی موارد، جراح زانو ممکن است دوچرخه ثابت را برای کمک به حفظ حجم عضلانی و انعطاف‌پذیری زانو توصیه کند.

به محض اینکه پزشک به شما اجازه دهد، می‌توانید به بسیاری از فعالیت‌های ورزشی که قبل از جایگزینی زانو از آن لذت می‌بردید بازگردید:

  • به اندازه‌ای که می‌خواهید پیاده روی کنید، اما به یاد داشته باشید پیاده روی جایگزین ورزش‌های تجویز شده توسط ارتوپد و فیزیوتراپ شما نیست.
  • شنا یک فعالیت بسیار عالی با فشار کم پس از جایگزینی کامل زانو است. به محض اینکه زخم به اندازه کافی بهبود یافت می‌توانید شنا را شروع کنید. پزشک درباره زمان آن شما را راهنمایی خواهد کرد
  • به طور کلی، فعالیت‌هایی که تمرکزشان بر تناسب اندام کمتر است مانند گلف، دوچرخه سواری، و تنیس دو نفره، فشار کمتری به زانو وارد می‌کند و بهتر از فعالیت‌های شدید مانند تنیس تک نفره، آهسته دویدن، راکت بال، بسکتبال و اسکی هستند.

مسافرت هوایی

تغییرات فشار و بی حرکتی ممکن است باعث ورم پا شود، به خصوص اگر هنوز در دوران درمان و بهبودی باشد. قبل از سفر با هواپیما از ارتوپد خود سؤال کنید. وقتی از گیت‌های امنیتی عبور می‌کنید، توجه داشته باشید که حساسیت فلزیاب‌ها متفاوت است و ممکن است زانو مصنوعی شما زنگ خطر را به صدا درآورد. قبل از رفتن زیر دستگاه فلزیاب به افسر ناظر درباره مفصل مصنوعی خود بگویید.

#ارتوپد #جراح #تعویض_مفصل #تعویض_مفصل_زانو #تعویض_مفصل_لگن #آرتروز #زانو #لگن #تعویض_مفصل_دو_زانو #تعویض_مفصل_زانو_دوطرفه #پروتز #پروتز_زانو #پروتز_آمریکایی #مفصل #فیزیوتراپی #تهران #ایران #بیمارستان #دکتر_شایان_توابی #بهترین_ارتوپد #بهترین_جراح #بهترین_پروتز #بهترین_ارتوپد_زانو #آرتروسکوپی #تعویض_مفصل_زانو #جراحی_مفصل_زانو #تعویض_مفصل_دو_زانو  #ارتوپدی #زانوپزشکی #زانوشناسی #پزشکی_ورزشی #بهبود_پس_از_جراحی